Bilim, Fizik ve Kimyaya önem veren Atatürk’ün Einstein’i ülkemize daveti sonrasında Einstein’in Mustafa Kemal Atatürk’e Yazdığı Mektup ortaya çıktı.
Yüzyılın dahi bilgilisi Albert Einstein ile Mustafa Kemal Atatürk’ün arasında geçen diyalogları daha öncesinde duydunuz mu? Atatürk’e Albert Einstein tarafından yazılan mektup ve olayın perde arkası yıllar sonra ortaya çıkmıştır.
Modern, çağdaş ve bilime yakın eğitime önem vermiş olan Atatürk, Albert Einstein’i Türkiye’ye davet etmiş, bu daveti ile beraber Einstein’in ülkemize gelip burada çalışmalar yapmasını istemiştir. Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti temellerini atarken, bilimi esas alarak çağdaş eğitim için gerekli çalışmaları yaparken, dönemin ünlü bilim insanları Türkiye’ye davet edilmiştir.
Einstein’in Mustafa Kemal Atatürk’e Yazdığı Mektup!
Atatürk’ün daveti üzerine Albert Einstein o dönemlerde bir mektup yazmıştır. Türkiye’nin Almanya’dan daha özgür ve demokratik bir ülke olduğunu savunan Einstein, 40 Alman profesörün ülkemizde çalışma yapabilmesi için izin istemiştir.
Dönemin nazi kamplarının sayısının arttırılması ile bilim insanları köşeye sıkışmış, çalışmalarını yürütememişti. Einstein’in bu isteği bu çalışmaların Türkiye’de yürütülmesi şeklinde olmuştur. Hem bilim dünyası daha da gelişecek, hem de Türkiye bu durumda gelişim sergileyecektir. Bu mektupta Mektup İsmet İnönü Paşa’nın önüne gelmiş, İsmet Paşa bu mektubu dönemin eğitim bakanlığına iletmiştir.
Yıllar sonra arşivlerde yer alan Mektup ortaya çıkmış, olayın perde arkası da belli olmuştur. Merak edenler için işte Albert Einstein’in Atatürk’e Yazdığı Mektup;
“Ekselansları,
OSE Dünya Birliği’nin şeref başkanı olarak, Almanya’dan 40 profesörle doktorun bilimsel ve tıbbi çalışmalarına Türkiye’de devam etmelerine müsaade vermeniz için başvuruda bulunmayı ekselanslarından rica ediyorum. Sözü edilen kişiler , Almanya’da halen yürürlükte olan yasalar nedeni ile mesleklerini icra edememektedirler. Çoğu geniş tecrübe , bilgi ve ilmi liyakat sahibi bulunan bu kişiler , yeni bir ülkede yaşadıkları takdirde son derece faydalı olacaklarını ispat edebilirler.
Ekselanslarından ülkenizde yerleşmeleri ve çalışmalarına devam etmeleri için izin vermeniz konusunda başvuruda bulunduğumuz tecrübe sahibi uzman ve seçkin akademisyen olan bu 40 kişi , birliğimize yapılan çok sayıda müracaat arasından seçilmişlerdir. Bu ilim adamları , hükümetinizin talimatları doğrultusunda kurumlarınızın herhangi birinde bir yıl boyunca hiçbir karşılık beklemeden çalışmayı arzu etmektedirler.
Bu başvuruya destek vermek maksadıyla , hükümetinizin talebi kabul etmesi halinde sadece yüksek seviyede bir insani faaliyette bulunmuş olmakla kalmayacağı, bunun ülkenize de ayrıca kazanç getireceği ümidimi ifade etmek cüretini buluyorum.
Ekselanslarının sadık hizmetkarı olmaktan şeref duyan
Prof. Albert Einstein”
Einstein tarafından Mustafa Kemal Atatürk’e yazılan mektubun asıl haline ulaşmak isteyenler şuradaki bağlantıya tıklayarak arşivlerdeki görüntülere ulaşabilir.
