Eski Bilgisayarlar Nasıl Hızlanır?

Çoğu bilgisayar kullanıcısının ihtiyaçlarından bir tanesi, eski bilgisaylarını hızlandırmaktır. Böyle bir hızlandırma işlemi yapılarak, yeni bilgisayar almadan, eski bilgisayarınızı bir süre daha kullanmak isteyebilirsiniz. Eski bilgisayarlarınızı hızlandırmak için uygulayabileceğiniz birkaç işlem var. Ancak tabii ki herhangi bir donanım değişikliğine gitmeden eski bilgisayarları hızlandırmak sadece kısıtlı düzeyde bir hızlanma sağlayacaktır. Yani bu yazıda anlatılanları uyguladığınızda, bilgisayarınızın güncel bir bilgisayar kadar hızlı olmayacaktır.

Eski bilgisayarlarınızı hızlandırmak konusunda yazılımsal ve donanımsal anlamda 2 farklı yoldan gidebilirsiniz. Bütçeniz el veriyorsa donanımsal çözümleri, bütçenize uygun değilse sadece yazılımsal değişiklikleri yaparak birazda olsa hızlanmayı fark edebilirsiniz. İlk olarak donanımsal çözümlerden bahsedeceğiz.

1- RAM Takviyesi

Bilgisayarınızı donanımsal olarak hızlandırmak içn uygulayabileceğiniz ilk çözüm ilave RAM takmak olacaktır. Günümüzde orta seviyede internet ve oyun deneyimi alabilmek için gerekli olan RAM miktarı en az 4GB olmalıdır. Bu rakam bilgisayar kullanımınıza göre değişiklik gösterebilir ancak 4GB’i burada kabul edilebilir bir miktar olarak belirlemekte fayda var.

Eğer bilgisayarınızda 4GB’dan daha az bir RAM varsa, bu RAM’i 4GB’a tamamlamak uygulayabileceğiniz çözümlerden ilki. Anakart üzerinde RAM takabileceğiniz tek port varsa, mevcut RAM’i komple sökerek oraya 1 tane 4GB Ram takmak daha mantıklı olacaktır. Veya bilgisayarınızda 2GB Ram varsa ve Ram takabileceğiniz 1 boş slot mevcutsa, ilave 2GB Ram satın alıp takarak yine 4GB’a tamamlayabilirsiniz.

Genellikle uygun fiyatlı bilgisayarlarda 2GB Ram bulunmaktadır. 2GB Ram yani sistem belleği, bilgisayarınızda aktif olarak kullandığınız yazılımları içerisinde bulundurmak için oldukça az bir rakamdır. Örneğin aynı anda 3 veya 4 yazılımın çalıştığını düşünürsek, Ram’in yetmediği durumlarda bilgisayar Hard Disk’i Ram olarak kullanmak isteyecektir ve anlık dosyalarınızı disk üzerine yazma yoluna gidecektir. Standart mekanik diskler, sistem belleği görevine yetecek düzeyde okuma/yazma hızına sahip olmadığı için bu işlem bilgisayarınızı son derece yavaşlatır. Bu sebeple Ram takviyesi, bilgisayar performansının en önemli bileşenlerinden bir tanesidir. Daha detaylı bilgi için : RAM Nedir? Ne İşe Yarar?

Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir nokta var. Eğer bilgisayarınızda 32-bit bir işletim sistemi varsa 4GB Ram’in tamamı kullanılamaz. Yaklaşık olarak 3.5GB’ı kullanılabilir. 32-bit işletim sisteminin genel yapısı itibariyle böyle bir sorun ortaya çıkmaktadır. Kullandığınız işletim sisteminin 64-bit versiyonunu kurarsanız 4GB’ı tam anlamıyla kullanabilirsiniz. Tabii eğer 2GB Ram’iniz varsa 3.5GB olması bile farkı size hissettirecektir.

4GB Ram takviyesi yapmak için ayırmanız gereken bütçenin en fazla 150TL olacaktır. Daha uygun fiyatlarla da 4GB Ram satın alıp bilgisayarınıza takabilirsiniz.

2- SSD Disk’e Geçiş Yapmak

HDD olarak adlandırılan klasik diskler, metal kutu yapısına sahiptir. Bu metal kutuların içerisinde son derece karmaşık bir mekanizma bulunur. Metal kutu içerisindeki disk, sürekli olarak döner ve sizin o anda yaptığınız işlemi, dönen disk üzerinde sürekli arar. Aynı anda birden fazla işlem yaptığınızda klasik mekanik diskler bu işleme yetişmek için yetersiz kalmaktadır. (Üst düzey kurumsal ve sunuculara yönelik mekanik diskler son derece performanslı ve dayanıklıdır ancak burada bahsedilen diskler, standart düzeyde disklerdir.)

Böyle bir durumda ihtiyacınız olan şey SSD disktir. SSD diskler, katı hal diski olarak da bilinir. Çalışma mantığı USB bellekler ile neredeyse aynıdır. USB bellekler de bir depolama birimidir ancak Flash yongaları ile depolama işlemini gerçekleştirir. Yani içerisinde herhangi bir hareketli parça yoktur. Titreşimden, hareketten etkilenmez.

SSD diskler, 3-4 yıl önce satın alınmış bir bilgisayarı, günlük kullanımda güncel bilgisayarın hızlarına yaklaştırabilen bir takviyedir. İster masaüstü ister dizüstü bilgisayar olsun, size uygun bir SSD disk bulmanız mümkün.

Burada kendimden örnek vermem gerekirse, 2009 yılında satın almış olduğum bir dizüstü bilgisayara yaptığım SSD takviyesinden sonra 1.5 dakikada açılan bilgisayarım, SSD’yi taktıktan sonra 15 saniyede açılmaya başladı. Arada neredeyse 10 katlık bir fark oluştu ve bu fark bilgisayarın her türlü kullanım senaryosunda etkisi görülüyor.

Ortalama düzeyde bir SSD disk için yaklaşık olarak 250 TL bütçe ayırmanız yeterli olacaktır.

Temel düzeyde yapabileceğiniz donanımsal değişikliklerden bu şekilde bahsedebiliriz. Tabii ki işlemci değişimi, anakart değişimi gibi işlemler yapmak da mümkün ancak bu anlattığımız işlemler yani RAM ve SSD takviyesi, çok fazla araştırma yapmadan sadece 15 dakika içinde uygulanabilecek değişikliklerdir. RAM takviyesi için 150 TL, SSD takviyesi için 250 TL bütçe ayırdığınızda pazarlık yeteneğinize ve kampanaları takip etmenize göre 400 TL’nin daha altında bir harcamayla bilgisayarınızın günlük performansını 3-4 katına kadar artırabilirsiniz.

 

Yazılımsal Değişiklikler

1- Yazılımsal değişiklikler tarafında seçenekler daha az tabii ki. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta güncel sürücüleri yani driverları kurmak olacaktır. Uzun süredir sistem sürücülerinizi güncellemediyseniz, performansı etkileyecek önemli değişiklikler yapılmış olabilir. Bu sebeple bilgisayarınızın ve donanımlarınızın üretici sayfasını ziyaret etmenizde fayda var.

Örneğin anakartınızın VGA sürücüsünü güncellemek grafik performansını çoğu zaman artıran bir işlemdir.

2- Kullandığınız işletim sistemini güncellemek veya en güncel işletim sistemini kullanıyorsanız 64-bit versiyonuna geçmek yine performansı artırıcı unsurlardan bir tanesidir. Eğer işlemcinizin 64-bit desteği varsa, kullandığınız işletim sisteminin 64-bit sürümünü kullanmak yine performansı artıran bir etken olacaktır. Çünkü 64-bit işletim sistemi, 32-bit işletim sistemine göre daha fazla veriyolu kullanmaktır. Bu da bize aynı anda çok sayıda işlem yaparken performans olarak geri dönüş sağlayacaktır.

3- İşletim sisteminizin grafik ayarlarını kısmak, oldukça önemsiz görünen ancak yine performansı etkileyen önemli bir işlemdir. İşletim sistemi aslında bir programdır. Bunu bir oyun olarak da düşünebiliriz çünkü oyunlar da aslında bir programdır. Oyun oynarken, oyunun grafik ayarlarını kısmak performansı nasıl artırıyorsa, işletim sisteminin grafik ayarlarını kısmakta yine performansı artırıcı etkenlerden bir tanesidir.

Windows işletim sisteminde bu işlemi yapmak son derece kolay. Denetim Masası > Sistem Özellikleri > Gelişmiş > Performans >  Ayarlar sekmesi altından “En iyi performans için ayarla” seçeneğini aktifleştirip “Uygula” dedikten sonra performansa etki eden animasyonların ve geçişlerin kapatıldığını göreceksiniz. Bu işlemi yapmanızı da kesinlikle öneriyoruz.

Sonuç

Donanımsal değişikliker olarak 2 farklı işlemden, yazılımsal değişiklik olarak ise 3 farklı işlemden bahsettik. Sonuç itibariyle toplamda anlatılan bu 5 işlemden, hangisini istiyorsanız uygulayabilirsiniz. Her bir işlem tek başına bile eski bilgisayarınızın performansını artıracaktır. Ancak size önerimiz bu 5 işlemin hepsini birden uygulamanız. Eğer bu 5 işlemin hepsini uygularsanız, bilgisayarınız, çalıştıramadığı oyunları yine çalıştırmayacak ancak günlük kullanımdaki etkisine siz bile şaşıracaksınız.

400 TL olarak belirlediğimiz bütçe, bu yazıyı yazdığımız tarihte belirlenen ortalama bir rakamdır. Fiyatlar genel olarak yüksek belirlenmiştir. Eğer fiyat karşılaştırma yaparsanız 300-350 TL aralığında da RAM ve SSD satın alabilirsiniz.

İnternette gezerken, film izlerken, dosya kopyalarken, ofis dosyaları kullanırken, bilgisayarınızı kapatırken ve açarken kısacası genel anlamda bilgisayar kullandığınız her alanda bu farkı hissedeceksiniz.